Cable pooling
Modernizacja polskich sieci elektroenergetycznych potrwa jeszcze wiele lat. Okazało się, że możliwości przyłączenia nowych źródeł OZE można zwiększyć także poprzez likwidację niepotrzebnych ograniczeń prawnych. W ramach kompendium Prawo Energetyczne i OZE Kancelaria AT LAW przedstawia kilka zasad ogólnych cable poolingu, który w ramach prac ustawodawcy nad nowelizacją Prawa energetycznego, jaka weszła w życie 1 października 2023 roku, senat wprowadził do projektu tej ustawy przysłowiowym „rzutem na taśmę”. Oby więcej tak trafnych rzutów.
Cable pooling, czyli możliwość przyłączenia dwóch lub większej liczby instalacji OZE w jednym punkcie przyłączenia, istnieje w polskiej przestrzeni prawa energetycznego od 1 października 2023 r. Czym innym jest jednak wprowadzenie samej regulacji ustawowej, a czym innym wypracowanie konkretnej praktyki pomiędzy użytkownikami systemu elektroenergetycznego, operatorami sieci i URE. W przypadku nowych regulacji o podobnym, istotnym wpływie na funkcjonowanie rynku energii, odstęp pomiędzy wejściem w życie regulacji, a ustaleniem jasnej praktyki działania, z reguły jest znaczny, i tak prawdopodobnie będzie w tym przypadku. W jakim kierunku będzie zmierzał ten proces i na co w praktyce mogą liczyć wytwórcy energii z OZE?
Wiele podmiotów jest zainteresowanych zastosowaniem cable pooling, w szczególności w odniesieniu do istniejących już elektrowni wiatrowych (pamiętajmy, że nowe możliwości wynikające z cable pooling można zastosować także w przypadku jednoczesnego przyłączania dwóch nowych jednostek OZE). Niemniej, sposób stosowania nowych regulacji, w tym przez OSD jest obarczony dużą niepewnością. Już po kilku miesiącach obowiązywania nowych regulacji, Prezes URE podjął część tematów dotyczących cable pooling w jednym ze swoich stanowisk, co z jednej strony świadczy o już istniejących problemach w praktycznym stosowaniu nowych regulacji, a z drugiej, wydaje się, o chęci wsparcia wytwórców OZE w nierównej walce z OSD.
Zaczynając od podstaw, regulacje cable pooling mogą znaleźć zastosowanie wyłącznie do:
– instalacji OZE,
– przyłączanych w jednym miejscu przyłączenia,
– do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV.
Warto zauważyć, że cable pooling nie może znaleźć zastosowania do przyłączania magazynu energii elektrycznej jako instalacji niezależnej od dotychczasowej lub nowej instalacji OZE. Magazyn energii elektrycznej może zostać wykorzystany w ramach cable pooling jedynie jako nowy element starej (np. modernizowanej) lub nowej instalacji OZE.
W realiach istniejącego już od kilku lat przeciążenia sieci elektroenergetycznych istotną nowością, z której wynika praktyczna użyteczność cable poolingu, jest umożliwienie przyłączania kolejnej instalacji OZE z mocą przyłączeniową mniejszą lub równą mocy zainstalowanej elektrycznej tej instalacji OZE.
Cable pooling opiera się na zasadzie 4 x 1 – dla wszystkich instalacji OZE wydawane będą jedne warunki przyłączenia, będzie zawierana jedna umowa przyłączeniowa oraz jedna umowa o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji a także jeden podmiot będzie odpowiedzialny za bilansowanie handlowe. W przypadku, w którym właścicielem kolejnej instalacji będzie podmiot inny niż właściciel instalacji dotychczas przyłączonej, powyższa zasada będzie się wiązała z koniecznością bliskiej współpracy podmiotów zainteresowanych wykorzystaniem cable pooling. Współpraca ta musi zostać oparta o porozumienie, którego elementy konieczne wprost zostały wymienione w Prawie energetycznym. O charakterze współpracy podmiotów przyłączanych w ramach cable pooling decydują m.in. takie następujące czynniki:
– konieczność wskazania jednego podmiotu reprezentującego wszystkie strony porozumienia w relacji do operatora oraz Prezesa URE,
– solidarna odpowiedzialności wszystkich stron porozumienia wobec operatora systemu elektroenergetycznego z tytułu przekroczenia mocy przyłączeniowej,
– solidarna odpowiedzialność wszystkich stron porozumienia za zobowiązania wynikające z umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektryczne.
Należy pamiętać, że cable pooling nie musi być rozwiązaniem wielopodmiotowym, może z niego skorzystać także jeden i ten sam podmiot np. budujący instalację PV przy działającej już elektrowni wiatrowej.
Michał Łysakowski
Partner w kancelarii AT LAW Łysakowski Zajkowski Radcowie Prawni Spółka Partnerska
